Ga naar hoofdinhoud

Badkamerverlichting: waar je op moet letten

In deze handleiding leggen we uit waar je op moet letten bij de aanschaf en installatie van badkamerverlichting.
Badkamerverlichting: Waar Je Op Moet Letten
Arjan
Arjan
Arjan
Arjan

Wanneer je aan de gang gaat met badkamerverlichting, zoals het bepalen van de aansluitpunten of het aansluiten van de verlichting, kan dat nog wel eens wat vragen opleveren. Vragen als hoever de armatuur van natte plekken gemonteerd dient te worden, of het armatuur wel geschikt is en waar je op moet letten bij de aansluiting. Om je een stukje op weg te helpen hebben we dit artikel opgesteld welke de meeste vragen over het aansluiten van badkamerverlichting zullen beantwoorden.

Verlichting voor de badkamer, hoe zit dat nu precies? De badkamer is namelijk een vochtige ruimte en iedereen weet dat stroom en water niet bepaald goede vrienden van elkaar zijn. Bovendien wil je natuurlijk niet de kans lopen dat je tijdens het douchen of badderen geroosterd wordt. Daarom is het belangrijk om te letten op een aantal veiligheidspunten wanneer je badkamerverlichting gaat aanschaffen. We leggen je het graag uit.

Als je op zoek gaat naar badkamerverlichting kijk je vaak als eerste naar de mogelijkheden qua type verlichting, dus in- of opbouwspots of wellicht een wandlamp. Het oog wil ook wat, dus je kijkt ook naar het uiterlijk van de armatuur want de lamp moet natuurlijk wel binnen de stijl van het interieur van de badkamer passen. Klinkt als een logische volgorde, toch? Je zou denken dat je er zo wel bent, maar toch wordt er vaak een belangrijk detail van de verlichting over het hoofd gezien. We hebben het over de IP-waarde van de verlichting. Wat dat precies inhoudt leggen we je hieronder uit.

Stap 1: IP-waarde van de verlichting

De afkorting ‘IP’ staat voor ‘Ingress Protection’, met andere woorden de ‘beschermingsgraad’ van de verlichting. Deze waarde geeft aan in hoeverre je lamp beschermd is tegen stof, vuil, vocht en water. Achter de letters IP zie je vaak 2 cijfers staan. Deze cijfers geven je informatie over de stof- en waterdichtheid van de armatuur. Hieronder leggen we je uit hoe de cijfers zijn opgebouwd: Het eerste cijfer: beschermingsgraad tegen stof. Het eerste cijfer geeft aan in hoeverre stof in de armatuur kan dringen.

IP-codering Omschrijving
IP0x Niet beschermd.
IP1x Beschermd tegen aanraking met de hand/vaste voorwerpen met een diameter van 50 mm of groter.
IP2x Beschermd tegen aanraking met de vingers met spanningvoerende delen en vaste voorwerpen (max. Ø 12mm).
IP3x Beschermd tegen aanraking met gereedschap en vaste voorwerpen (max. Ø 12 mm).
IP4x Beschermd tegen aanraking met gereedschappen en zelfs tegen draad (max. Ø 1 mm).
IP5x Er kan nooit genoeg stof binnendringen om de lamp schade toe te brengen.
IP6x Stof kan de lamp niet binnendringen.

Het tweede cijfer: beschermingsgraad tegen water. Het tweede cijfer geeft aan in hoeverre het armatuur bestand is tegen vloeistoffen. Hoe hoger de waarde, hoe beter het armatuur bestand is tegen vocht en water.

IP-codering Omschrijving
IPx0 Niet beschermd.
IPx1 Druipwaterdicht: verticaal vallende waterdruppels hebben geen (nadelig) effect op de lamp.
IPx2 Druipwaterdicht tot 15°: Waterdruppels hebben geen (nadelig) effect op de lamp.
IPx3 Regen- en sproeiwaterdicht: Water dat onder een hoek van max. 60° op de lamp valt, heeft geen (nadelig) effect.
IPx4 Spatwaterdicht: Water dat vanuit elke willekeurige richting op de lamp spat, heeft geen (nadelig) effect.
IPx5 Spuitwaterdicht: Water dat vanuit elke willekeurige richting op de lamp spat, én afkomstig is uit een spuitmond (bijvoorbeeld tuinslang of douchekop) heeft geen nadelig effect. De maximale diameter van de spuitmond is 6,3 mm met een druk 30 kPa.
IPx6 Beschermd tegen golven: Water dat vanuit elke willekeurige richting op de lamp spat, én afkomstig is uit een spuitmond heeft geen nadelig effect. De maximale diameter van de spuitmond is 12,5 mm met een druk 100 kPa.
IPx7 Waterdicht: bij onderdompeling tot 1 meter diep, voor max. 30 minuten. Water kan de lamp niet binnendringen.
IPx8 Drukwaterdicht: de lamp kan langdurig onder water liggen, zonder dat er nadelige effecten ontstaan.

Conclusie

Als je badkamerverlichting gaat aanschaffen, is het tweede cijfer van de IP-waarde het belangrijkst. Hoe hoger het tweede cijfer, hoe beter het armatuur bestand is tegen binnendringen van vloeistoffen. Welke IP-waarde je moet kiezen is afhankelijk van de badkamerzone waarbinnen de armatuur wordt geplaatst. Wat die badkamerzones precies inhouden leggen we je hieronder uit.

Stap 2: de badkamerzones

In je badkamer wil je graag prettig en sfeervol licht, maar ook de juiste hoeveelheid licht. Zo is het bijvoorbeeld wel fijn als je goed licht hebt boven je spiegel. In het donker je haar doen kan nogal voor beschamende momenten zorgen als je op school of werk aankomt. En dat is slecht één reden om de verlichting in de badkamer op orde te hebben.

Maar waar moet je die verlichting precies plaatsen? Waar kan je dat leuke armatuur nu wel en niet plaatsen en is het armatuur wel geschikt voor die plek? Om die vraag te beantwoorden zijn er badkamerzones in het leven geroepen. Zo weet je precies welke IP-waarde je nodig hebt in een bepaalde zone. We leggen het uit:

Zone 0

Directe omgeving van het bad en van de douchebak. In deze ruimte mag zich geen lamp (of andere elektrische apparatuur) bevinden die is aangesloten op netstroom (220 Volt). Kies voor een lamp met een IP-waarde van ten minste 67. Dit houdt in dat de lamp bestand moet zijn tegen onderdompeling.

Zone 1

Binnen 225 cm boven het bad en de douchebak. Heb je geen douchecabine maar een open douche of gordijn? Dan geldt ook een straal van 120 cm rondom de douche. Geschikte IP-waarden: IPX5 of hoger, mits deze werken op zwakstroom. In deze ruimte mag zich geen lamp (of andere elektrische apparatuur) bevinden die is aangesloten op netstroom (220 Volt).

Zone 2

0 tot 60 cm naast het bad of de douchecabine, tot een hoogte van 225 cm. Bij een douchekop zonder douchecabine is er geen zone 2. Geschikte IP-waardes: IPX4 of hoger.

Buiten de zones

Buiten de zones kun je rustig kiezen voor een armatuur met een waarde lager dan IPX4, aangezien deze plaatsen niet of nauwelijks in aanraking komen met vocht of direct spatwater.

Stap 3: schakelaars in de badkamer

Om de badkamerverlichting te bedienen heb je schakelaars nodig. Omdat ook schakelaar met stroom te maken hebben is het ook hierbij weer van belang om de nodige veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Het is namelijk niet toegestaan om schakelaars te plaatsen binnen badkamerzone 0, 1 en 2. Plaats daarom de schakelaars altijd in de buitenzones in de badkamer, met andere woorden: zo ver mogelijk weg van de meeste natte en vochtige plekken in de badkamer.

Toelichting: Hoewel we ernaar streven om precieze en actuele informatie te verstrekken, bestaat de mogelijkheid dat de informatie na verloop van tijd verouderd, onjuist en/of onvolledig wordt. Dit artikel dient niet ter vervanging van ons persoonlijke lichtadvies, en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.

Vragen over dit artikel?

Kom je er niet helemaal uit en heb je vragen over dit artikel? Geen nood, we zijn er om je te helpen. Neem op werkdagen tussen 08:30 en 17:30 contact op met onze klantenservice.

Kennisbank

Hoppa! Nog meer kennis

Gerelateerde onderwerpen