Wat is de betekenis van lumen?
Lumen, hoe zit dat nu precies? Als je een ledlamp aan wil schaffen, zul je deze waarde onvermijdelijk op de verpakking tegenkomen.
Om maar gelijk antwoord te geven op de vraag, want daar kom je immers voor: lumen (afgekort lm) is de waarde die aangeeft hoeveel lichtopbrengst een lichtbron geeft. Lumen geeft aan hoeveel zichtbaar licht een lichtbron uitstraalt in alle richtingen.
Wattage vs. lumen
Een misvatting is dat de lichtsterkte wordt aangeduid door het wattage. Dit is niet juist. Vroegah, toen we de woonkamer nog verlichtte met ouderwetse gloeilampen, drukte je de lichthoeveelheid van een lamp uit in watt. Met de komst van ledlampen zit dat nét even wat anders. Daar hebben we tegenwoordig ‘lumen’ voor.
Om je een indruk te geven van de wattages van conventionele lampen (gloei-, spaar- en halogeenlampen) vergeleken met ledlampen, hebben we hieronder een handige tabel gemaakt.
| Type lamp (lm) | 200 – 300 | 300 – 500 | 500 – 700 | 700 – 1000 | 1000 – 1250 | 1250 – 2000 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gloeilamp (W) | 25 – 30 | 40 | 60 | 75 | 120 | 150 – 250 |
| Halogeenlamp (W) | 18 – 25 | 35 | 50 | 65 | 100 | 120 |
| Spaarlamp (W) | 5 – 6 | 8 | 11 | 15 | 20 | 20 – 35 |
| Ledlamp (W) | 2 – 4 | 3 – 5 | 5 – 7 | 8 – 10 | 10 – 13 | 13 – 20 |
Hoeveel lumen heb ik nodig?
Iedere ruimte en situatie behoeft een ander aantal lumen. Hoeveel lumen je nodig hebt voor jouw situatie is afhankelijk van een aantal factoren. Bijvoorbeeld de grootte van de ruimte die je wil verlichten, maar ook waar de verlichting geplaatst wordt. Daarnaast zijn de hoogte van het plafond en de kleuren van de muren ook van invloed.
Om het nog een beetje ingewikkelder te maken hebben we in Europa sinds 2011 te maken met een wet- en regelgeving omtrent lichtsterkte binnen bepaalde ruimtes. Dit is de zogeheten NEN-EN 12464 normering en is een norm voor de verlichtingseisen op werkplekken en openbare ruimten. Deze normering bepaald hoeveel lux, ofwel de hoeveelheid licht per m², wettelijk wordt vereist voor een bepaalde ruimte. Wat Lux precies is en hoe je het toepast, lees je in dit artikel.
Om je een klein beetje op weg te helpen delen we hieronder gemiddelde richtlijnen met het benodigde aantal lumen per ruimte per m².
Tip: Je kunt zelf berekenen hoeveel lumen je nodig denkt te hebben, dit doe je door middel van de volgende formule: vierkante meter (m²) x aantal lux (lx) = benodigde aantal lumen (lm).
Voorbeeld van een kantoor van 50 m² met een minimaal vereiste lux van 500 voor werkplekken: 50 m² x 500 lx = 25.000 lumen. Stel dat iedere lichtbron 1000 lumen produceert, dan heb je dus 25 lichtbronnen nodig.
Het is verstandig om de NEN-normering te raadplegen wanneer je een lichtplan gaat maken voor een ruimte.
| Woning | Lumen per m² |
|---|---|
| Woonkamer | 300 – 500 |
| Keuken | 500 – 700 |
| Slaapkamer | 300 – 400 |
| Badkamer | 500 – 600 |
| Horeca | Lumen per m² |
|---|---|
| Restaurant | 150 – 250 |
| Receptie | 200 – 250 |
| Keuken | 600 – 700 |
| Conferentieruimte | 300 – 400 |
| Retail | Lumen per m² |
|---|---|
| Supermarkt | 600 – 700 |
| Boetiek | 400 – 500 |
| Kledingwinkel | 500 – 750 |
| Bakkerij/slagerij | 400 – 500 |
| Kantoor | Lumen per m² |
|---|---|
| Werkvloer/werkplek | 300 – 500 |
| Vergaderruimte | 300 – 500 |
| Kantine/lunchroom | 300 – 500 |
| Opslag/archief | 400 – 500 |
| Sport/recreatie | Lumen per m² |
|---|---|
| Kleedruimte | 450 – 600 |
| Sporthal | 500 – 700 |
| Kantine | 300 – 500 |
| Fitnessruimte | 300 – 500 |
| Onderwijs | Lumen per m² |
|---|---|
| Gangen | 150 – 300 |
| Aula/kantine | 150 – 300 |
| Gymzaal | 500 – 600 |
| Kantoren | 300 – 400 |
De bovenstaande lumenwaardes per ruimte zijn een gemiddelde en derhalve geen exacte richtlijn van de ruimte. Exacte lumenwaardes verschillen per situatie. Aan de lumenwaardes kunnen geen rechten worden ontleend.
