Wat betekent CRI?
Het is een hele mond vol en niet iedereen weet waar Color Rendering Index voor staat. Maar wel erg belangrijk om te weten. Daarom leggen we het je graag uit.
CRI staat voor Color Rendering index, ook wel kleurweergave-index genoemd, en is een belangrijke maatstaf die de kleurweergavekwaliteit van lichtbronnen aangeeft. CRI is ontwikkeld om vast te stellen in hoeverre kleuren natuurgetrouw blijven onder het licht van een bepaalde lichtbron.
De CRI-waarde wordt uitgedrukt van 0 tot 100, waarbij 100 de maximale waarde is en gelijk staat aan daglicht. Hoe hoger de CRI, hoe nauwkeuriger de kleuren worden weergegeven. De CRI varieert meestal tussen de 60 en 100, maar om je een idee te geven hoe echt de kleuren lijken bij bepaalde waarden hebben we hieronder 4 afbeeldingen met verschillende CRI-waarden geplaatst.
Hoe wordt CRI gemeten?
De CRI wordt beoordeeld op basis van de vergelijking van acht standaardkleuren onder de testlichtbron. Het gemiddelde van deze scores resulteert in de CRI-waarde, waarbij 100 perfecte kleurweergave betekent.
CRI is eigenlijk het gemiddelde van de eerste 8 kleuren, welke we de “normale kleuren” noemen.
CRI normale kleuren
CRI verzadigingskleuren
CRI is ontwikkeld in de jaren 80 en daardoor eigenlijk al een beetje achterhaald. De techniek van ledlampen is in de afgelopen jaren sterk doorontwikkeld en als resultaat bevatten lampen inmiddels meer dan 8 kleuren.
Daarom is er tegenwoordig een nieuwe standaard ontwikkeld: color quality scale, afgekort CQS. Deze maatstaf meet naast de 8 “normale” kleuren ook de verzadigde kleuren. Deze worden aangeduid als R9 tot R15.
De kleuren R9 tot R15 zijn juist de intense, verzadigde kleuren. Vooral R9 (rood) draagt aanzienlijk bij aan het gevoel van “warmte” dat je ervaart in het licht.
Wanneer is CRI van belang?
Zoals je inmiddels wel kunt raden, is Color rendering index in de verlichtingswereld een belangrijk aspect. Echter, de CRI-waarde kan per ruimte of omgeving verschillen. Niet iedere ruimte hoeft te voldoen aan een hoge CRI-waarde. Denk bijvoorbeeld aan plaatsen waar de kleurechtheid een ondergeschikte rol heeft, zoals een voetbalveld. Hier is juist de lichtsterkte belangrijker dan een goede kleurweergave. In andere omgevingen speelt de CRI juist wel een belangrijke rol, denk bijvoorbeeld aan:
- musea;
- kantoren;
- winkels;
- scholen;
- ziekenhuizen;
- kledingwinkels;
- spuitcabines.
Wanneer kleurechtheid van belang is, adviseren we altijd te kiezen voor een hoge Color rendering index, omdat het licht en de omgeving zodoende het beste tot zijn recht komen en je een natuurgetrouw beeld krijgt van hetgeen je wil uitlichten.
Meestal ligt de gemiddelde CRI-waarde van de meeste ledlampen tussen de 80 en 90. Dit is al erg hoog en voldoet voor de meeste omgevingen. Let wel op: er zijn uitzonderingen, vaak bij zeer goedkope, oude en/of kwalitatief slechte ledlampen, met een CRI-waarde lager dan 70. Deze zijn niet geschikt voor toepassingen waarbij kleurechtheid van belang is. Let goed op de CRI-waarde op de verpakking en vraag bij twijfel altijd om advies.
CRI-waardes per omgeving
Om het je wat makkelijker te maken hebben we een handige tabel gemaakt met veelvoorkomende CRI-waardes per omgeving. Let wel op: dit is indicatief en afhankelijk van het type product en de gewenste sfeer.
| Ruimte of omgeving | Belang kleurechtheid | Aanbevolen CRI-waarde |
|---|---|---|
| Autoshowroom | Erg van belang | 90 – 100 |
| Musea | Erg van belang | 90 – 100 |
| Winkels | Erg van belang | 80 – 100 |
| Ziekenhuizen | Erg van belang | 80 – 100 |
| Horeca | Van belang | 80 – 90 |
| Kantoren | Van belang | 80 – 90 |
| Scholen | Van belang | 80 – 90 |
| In en rondom huis | Van belang | 80 – 90 |
| Parkeerterrein of garage | Minder van belang | 70 – 90 |
| Sportveld of sporthal | Minder van belang | 70 – 80 |
CRI en kleurtemperatuur. Hoe zit dat nou?
Er wordt nog wel eens beweerd dat CRI en de kleurtemperatuur (ook wel lichtkleur genoemd) van een lamp invloed op elkaar hebben.
Zoals je inmiddels weet bepaald de CRI-waarde hoe natuurgetrouw de kleuren van hetgeen je uitlicht worden waargenomen. De kleurtemperatuur zorgt voor een bepaalde sfeer en bepaald hoe warm of koud licht wordt ervaren.
Kortom, dit staat helemaal los van elkaar en de twee hebben geen invloed op elkaar als het gaat om kleurechtheid. Lees hier meer over kleurtemperaturen.
