Als je op zoek gaat naar badkamerverlichting kijk je vaak als eerste naar de mogelijkheden qua type verlichting, dus in- of opbouwspots of wellicht een wandlamp. Het oog wil ook wat, dus je kijkt ook naar het uiterlijk van het armatuur want de lamp moet natuurlijk wel binnen de stijl van het interieur van de badkamer passen. Klinkt als een logische volgorde, toch? Je zou denken dat je er zo wel bent, maar toch wordt er vaak een belangrijk detail van de verlichting over het hoofd gezien. We hebben het over de IP-waarde van de verlichting. Wat dat precies inhoudt leggen we je hieronder uit.
Stap 1: IP-waarde van de verlichting
De afkorting ‘IP’ staat voor ‘Ingress Protection’, met andere woorden de ‘beschermingsgraad’ van de verlichting. Deze waarde geeft aan in hoeverre je lamp beschermt is tegen stof, vuil, vocht en water. Achter de letters IP zie je vaak 2 cijfers staan. Deze cijfers geven je informatie over de stof- en waterdichtheid van het armatuur. Hieronder leggen we je uit hoe de cijfers zijn opgebouwd:
Het eerste cijfer: beschermingsgraad tegen stof. Het eerste cijfer geeft aan in hoeverre stof in de armatuur kan dringen.
| IP 0X | Niet beschermd |
| IP 1X | Beschermd tegen aanraking met de hand/vaste voorwerpen met een diameter van 50 mm of groter |
| IP 2X | Beschermd tegen aanraking met de vingers met spanningvoerende delen en vaste voorwerpen (max. Ø 12mm) |
| IP 3X | Beschermd tegen aanraking met gereedschap en vaste voorwerpen (max. Ø 12 mm) |
| IP 4X | Beschermd tegen aanraking met gereedschappen en zelfs tegen draad (max. Ø 1 mm) |
| IP 5X stofvrij | Er kan nooit genoeg stof binnendringen om de lamp schade toe te brengen |
| IP 6X stofdicht | Stof kan de lamp niet binnendringen. |
Het tweede cijfer: beschermingsgraad tegen water. Het tweede cijfer geeft aan in hoeverre het armatuur bestand is tegen vloeistoffen. Hoe hoger de waarde, hoe beter het armatuur bestand is tegen vocht en water.
| IP X0 | Niet beschermd tegen water |
| IP X1 | Druipwaterdicht: verticaal vallende waterdruppels hebben geen (nadelig) effect op de lamp |
| IP X2 | Druipwaterdicht tot 15°: Waterdruppels hebben geen (nadelig) effect op de lamp |
| IP X3 | Regen- en sproeiwaterdicht: Water dat onder een hoek van max. 60° op de lamp valt, heeft geen (nadelig) effect |
| IP X4 | Spatwaterdicht: Water dat vanuit elke willekeurige richting op de lamp spat, heeft geen (nadelig) effect |
| IP X5 | Spuitwaterdicht: Water dat vanuit elke willekeurige richting op de lamp spat, én afkomstig is uit een spuitmond (bijvoorbeeld tuinslang of douchekop) heeft geen nadelig effect. De maximale diameter van de spuitmond is 6,3 mm met een druk 30 kPa |
| IP X6 | Beschermd tegen golven: Water dat vanuit elke willekeurige richting op de lamp spat, én afkomstig is uit een spuitmond heeft geen nadelig effect. De maximale diameter van de spuitmond is 12,5 mm met een druk 100 kPa |
| IP X7 | Waterdicht: bij onderdompeling tot 1 meter diep, voor max. 30 minuten. Water kan de lamp niet binnendringen |
| IP X8 | Drukwaterdicht: de lamp kan langdurig onderwater liggen, zonder dat er nadelige effecten ontstaan |
Conclusie
Als je badkamerverlichting gaat aanschaffen, is het tweede cijfer van de IP-waarde het meest belangrijk. Hoe hoger het tweede cijfer, hoe beter het armatuur bestand is tegen binnendringen van vloeistoffen. Welke IP-waarde je moet kiezen is afhankelijk van de badkamerzone waarbinnen het armatuur wordt geplaatst. Wat die badkamerzones precies inhouden leggen we je hieronder uit.
Stap 2: de badkamerzones
In je badkamer wil je graag prettig en sfeervol licht, maar ook de juiste hoeveelheid licht. Zo is het bijvoorbeeld wel fijn als je goed licht hebt boven je spiegel. In het donker je haar doen kan nogal voor beschamende momenten zorgen als je op school of werk aankomt. En dat is slecht één reden om de verlichting in de badkamer op orde te hebben. Maar waar moet je die verlichting precies plaatsen? Waar kan je dat leuke armatuur nu wel en niet plaatsen en is het armatuur wel geschikt voor die plek?
Om die vraag te beantwoorden zijn er badkamerzones in het leven geroepen. Zo weet je precies welke IP-waarde je nodig hebt in een bepaalde zone. We leggen het uit:
Zone 0
Directe omgeving van het bad en van de douchebak. In deze ruimte mag zich geen lamp (of andere elektrische apparatuur) bevinden die is aangesloten op netstroom (220 Volt).
Kies voor een lamp met een IP-waarde van ten minste 67. Dit houdt in dat de lamp bestand moet zijn tegen onderdompeling.
Zone 1
Binnen 225 cm boven het bad en de douchebak. Heb je geen douchecabine maar een open douche of gordijn? Dan geldt ook een straal van 120 cm rondom de douche.
Geschikte IP-waardes: IPX5 of hoger, mits deze werken op zwakstroom. In deze ruimte mag zich geen lamp (of andere elektrische apparatuur) bevinden die is aangesloten op netstroom (220 Volt).
Zone 2
0 tot 60 cm naast het bad of de douchecabine, tot een hoogte van 225 cm. Bij een douchekop zonder douchecabine is er geen zone 2.
Geschikte IP-waardes: IPX4 of hoger.
Buiten de zones
Buiten de zones kun je rustig kiezen voor een armatuur met een waarde lager dan IPX4 aangezien deze plaatsen niet of nauwelijks in aanraking komen met vocht of direct spatwater.
Stap 3: schakelaars in de badkamer
Om de badkamerverlichting te bedienen heb je schakelaars nodig. Omdat ook schakelaar met stroom te maken hebben is het ook hierbij weer van belang om de nodige veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Het is namelijk niet toegestaan om schakelaars te plaatsen binnen badkamerzone 0, 1 en 2. Plaats daarom de schakelaars altijd in de buitenzones in de badkamer, met andere woorden: zo ver mogelijk weg van de meeste natte en vochtige plekken in de badkamer.
Vragen over badkamerverlichting?
Heb je vragen over badkamerverlichting, over de IP-waardes, badkamerzones of over de plaatsing van je badkamerverlichting? Neem dan gerust eens contact op met onze klantenservice. We helpen je graag met al je vragen over badkamerverlichting.
